اختلال عملکرد شیپور استاش / عفونت گوش میانی

لوله شیپور استاش چه نقشی در عفونت گوش میانی دارد؟

آناتومی و عملکرد شیپور استاش بسیار مهم است زیرا فضای گوش میانی را به نازوفارنکس ( قسمت بالایی حلق)، صل می کند و اختلال عملکرد آن منجر به بیماری می شود. دهانه شیپور استاش در قسمت قدامی داخلی گوش میانی واقع شده است. یک سوم پروگزیمال شیپور استاش از بخش پتروس استخوان تمپورال می گذرد. دو سوم دیستال آن هم عمدتا غضروفی است و به بخش فوقانی خارجی نازوفارنکس ختم می شود.

سه عملکرد مهم شیپور استاش

• تهویه گوش میانی
• حفاظت از نازوفارنکس ( قسمت بالایی حلق و پشت بینی)
• پاکسازی ترشحات گوش میانی

وضعیت طبیعی شیپور استاش / شیپور استاش نرمال

شیپور استاش ساختاری پویا است که در حالت استراحت بسته است اما در پاسخ به تغییرات فشار جو و به طور فعال در پاسخ به فعالیت هایی مانند عطسه، بلع یا خمیازه، باز می شود. همچنین میتوان به زور توسط Autoinsufflaction (همان مانور والسالوا)، شیپور استاش را باز کرد.

*مانور والسالوا: بینی خود را بسته و در حالی که لب ها را نیز بسته نگه داشتید نفس را بیرون بدهید ( که این کار به باد شدن لپ ها خواهد انجامید.

وضعیت غیر طبیعی شیپور استاش / اوتیت مدیا

اگر لوله باز نشود یا مسدود شود، هوای داخل گوش میانی جذب می شود و در آن خلا یا فشار منفی ایجاد می کند. فشار منفی منجر به رترکشن پرده تیمپان ( کشیده شدن پرده گوش به داخل حفره گوش میانی) و بیماری گوش میانی ( مثل اوتیت مدیا) می شود.

در برخی افراد ممکن است شیپوراستاش به طور غیرطبیعی باز باشد که به آن (شیپوراستاش پاتولوس) می گویند.

علائم انسداد شیپور استاش / گوش درد

انسداد شیپوراستاش که منجر به ایجاد فشار منفی گوش میانی می شود، معمولا احساس درد یا فشار در گوش ایجاد می کند زیرا پرده تمپان رترکته می شود. همچنین بیماران گزارش می کنند که در باز کردن گوش هایشان با مانور والسالوا دچار مشکل هستند و وزوز و عدم تعادل را تجربه کرده اند.

انسداد مزمن شیپور استاش / اوتیت سروز

انسداد مزمن لوله استاش ممکن است سبب تجمع مایع سروزی در گوش میانی شود. یعنی وضعیتی که به آن اوتیت مدیا با ترشح می گویند (OME).

علائم اوتیت سروز

• کم شنوایی انتقالی
• مایع ممکن است عفونی شود.
• در نهایت؛ اوتیت مدیای حاد AOM
• ترشح مداوم و کم شنوایی انتقالی ممکن است بر روند رشد و گفتار زبان و کودک تاثیر بگذارد.

اتوفونی / چرا صدای خودم را بلند تر می شنوم؟

بیماران مبتلا به شیپوراستاش پاتولوس (لوله استاش به طور غیر طبیعی باز است)، اتوفونی را تجربه می کنند. در اتوفونی، فرد بلندی صدای نفس کشیدن و گفتار خودش را بیشتر از حد معمول درک می کند. این امر به علت باز بودن مداوم شیپوراستاش رخ می دهد.

شیوع اختلال شیپوراستاش در کودکان

طبق گفته بلوستون؛

• اختلال عملکرد شیپوراستاش 70 تا 90 درصد کودکان را تا 2 سالگی متاثر می کند.
• همچنین گزارش داد در کودکان کمتر از 5 سال، مردان، بومیان اصیل آمریکایی و بیماران دارای وضعیت اجتماعی – اقتصادی نامطلوب، شایع تر است.
• سالیانه بیش از 2 میلیون ویزیت افراد بزرگسال به متخصص به دلیل اختلال عملکرد شیپوراستاش است.

چرا عفونت گوش میانی در کودکان نسبت به بزرگسالان شایع تر است؟

بیماری گوش میانی در کودکان بسیار شایع است و می تواند عمدتا به رشد شیپور استاش نسبت داده شود.

• تفاوت های اساسی بین آناتومی شیپور استاش در کودکان و بزرگسالان به دلیل افزایش اختلال عملکرد این لوله در کودکان نسبت به بزرگسالان است.
• شیپور استاش در کودکان کوتاه تر است و تا 7 سالگی به اندازه بزرگسالان می رسد.
• شیب شیپور استاش در کودکان نسبت به صفحه افقی قاعده جمجمه حدود 10 درجه است. در حالیکه این شیب در بزرگسالان حدود 45 درجه می باشد.

این تفاوت ها می توانند تاثیرات نامطلوبی بر تهویه، محافظت و پاکسازی مایعات گوش میانی داشته باشد.

علت انسداد شیپور استاش / علت عفونت گوش میانی

• انسداد لوله ممکن است بخاطر التهاب داخل حفره بینی گوش میانی یا خودش باشد.
• مصرف دخانیات، رفلاکس مری معده، پولیپ بینی، رینیت آلرژیک، سینوزیت مزمن و عفونت دستگاه تنفسی فوقانی از علل شایع التهاب هستند.
• انسداد لوله در کودکان دچار شکاف کام هم رخ می دهد. زیرا عضلات پیرامون شیپور استاش قادر به باز کردن موثر بخش دیستال شیپور استاش نیستند.
• وجود توده در داخل نازوفارنکس مثل کارسینومای نازوفارنکس یا هایپرتروفی آدنوئید منجر به انسداد شیپور استاش از بیرون می شوند. 

علت باز بودن شیپور استاش / شیپور استاش پاتولوس

• کاهش وزن زیاد و بارداری از عوامل ایجاد شیپور استاش پاتولوس هستند. که ممکن است به ترتیب باعث کاهش توده بافت نرم اطراف لوله یا تغییر خصوصیات بافت شوند و در نتیجه شیپور استاش بطور غیرطبیعی باز بماند.
• آسیب نورولوژیک نظیر سکته
• اختلالات عصبی دژنراتیو نظر MS ممکن است منجر به آتروفی عضلات شوند که باز هم نتیجه آن باز ماندن غیرطبیعی شیپور استاش است.

محل ضایعه در اختلال شیپور استاش

محل آسیبی که منجر به اختلال عملکرد شیپور استاش می شود ممکن است در سطوح مختلفی باشد.

• التهاب حفره بینی التهاب خود شیپور استاش
• اختلال عملکرد عضلات پیرامون شیپور استاش
• معمولا محل ضایعه در قسمت استخوانی شیپور استاش نیست.

درمان اختلال شیپور استاش / درمان عفونت گوش میانی

درمان اختلال عملکرد شیپور استاش به علت آن بستگی دارد.

• التهابات نظیر آلرژی یا عفونت دستگاه تنفسی فوقانی اغلب با داروهایی مثل استروئید های خوراکی، اسپری های استروئیدی داخل بینی آنتی هیستامین و یا ایمونوتراپی آلرژی درمان می شوند.
• انسداد اعم از داخلی یا بیرونی، که به درمان پزشکی مقاوم است، معمولا با میرنگوتومی و قرار دادن یک لوله متعادل کننده فشار که لوله تیمپانوستومی نیز نامیده می شود، در پرده تیمپان درمان می شود تا فشار بین گوش میانی و محیط بیرون متعادل شوند و از این طریق شیپور استاش را دور می زنند.

لازم به ذکر است که گرچه اختلال عملکرد شیپوراستاش در کودکان شایع است، اما مشاهده آن در بزرگسالان غیرعادی نیست.

پارگی پرده گوش

پارگی پرده گوش یا تمپان یکی از آسیب‌های شایع گوش است که می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد و ممکن است در صورت عدم درمان مناسب، منجر به عوارض جدی شود. در این محتوا به‌طور جامع به بررسی علل، علائم، عوارض، روش‌های تشخیصی و درمانی، و مراقبت‌های بعد از پارگی پرده گوش می‌پردازیم.

علل پارگی پرده گوش

پارگی پرده گوش می‌تواند به دلایل زیر رخ دهد:

• عفونت گوش میانی (اوتیت میانی): این شایع‌ترین علت پارگی پرده گوش است. عفونت باعث تجمع مایع و افزایش فشار در پشت پرده گوش می‌شود که در نهایت ممکن است منجر به پارگی آن گردد.
• ضربه یا تروما: ضربه مستقیم به گوش، تصادفات، یا ورود جسم خارجی مانند گوش‌پاک‌کن یا اشیا تیز به گوش می‌تواند پرده گوش را پاره کند.
• باروتروما: تغییرات ناگهانی فشار، مانند در غواصی، سفرهای هوایی، یا انفجارهای شدید، باعث ایجاد تفاوت فشار زیاد در دو طرف پرده گوش می‌شود و ممکن است پارگی ایجاد کند.
• صدای بلند و ناگهانی: صداهای بسیار بلند، مانند انفجار، می‌تواند به پرده گوش آسیب برساند و آن را پاره کند.

علائم پارگی پرده گوش

پارگی پرده گوش می‌تواند با علائم و نشانه‌های مختلفی همراه باشد که شامل موارد زیر است:

• درد شدید و ناگهانی گوش: معمولاً پارگی با درد ناگهانی همراه است که ممکن است بعد از مدتی فروکش کند.
• کاهش شنوایی: بسته به اندازه و محل پارگی، فرد ممکن است کاهش شنوایی را تجربه کند. این کاهش ممکن است موقت یا دائمی باشد.
• خروج مایع از گوش: ترشح مایعی شفاف، خونی، یا چرکی از گوش از علائم شایع پارگی ناشی از عفونت است.
• وزوز گوش (تینیتوس): برخی افراد بعد از پارگی پرده گوش صدای وزوز یا زنگ در گوش احساس می‌کنند.
• سرگیجه و حالت تهوع: در مواردی که پارگی بزرگ است یا باعث آسیب به ساختارهای گوش میانی شده، سرگیجه و عدم تعادل ممکن است رخ دهد.

عوارض پارگی پرده گوش

در صورت عدم درمان مناسب، پارگی پرده گوش می‌تواند منجر به عوارض جدی زیر شود:

• عفونت گوش میانی مکرر (اوتیت میانی مزمن): پارگی پرده گوش می‌تواند زمینه‌ساز عفونت‌های مکرر شود که در طولانی‌مدت به گوش آسیب می‌زند.
• کلستئاتوم: این یک توده غیرطبیعی از بافت اپیتلیالی است که می‌تواند در گوش میانی رشد کند و به ساختارهای اطراف آسیب برساند.
• کاهش دائمی شنوایی: پارگی‌های بزرگ یا عدم درمان به‌موقع می‌تواند به کاهش دائمی شنوایی منجر شود.
• اختلال در تعادل و سرگیجه: در برخی موارد، پارگی پرده گوش باعث آسیب به گوش داخلی شده و اختلالات تعادلی را به‌دنبال دارد.

تشخیص پارگی پرده گوش

تشخیص پارگی پرده گوش با استفاده از روش‌های زیر انجام می‌شود:

• اوتوسکوپی: این روش رایج‌ترین ابزار تشخیصی است که در آن پزشک با استفاده از اوتوسکوپ، داخل گوش را بررسی کرده و پارگی یا التهاب احتمالی را مشاهده می‌کند.
• تمپانومتری: در این آزمایش، با اندازه‌گیری فشار و حرکت پرده گوش، می‌توان وجود پارگی یا ناهنجاری‌های دیگر در پرده گوش را ارزیابی کرد.
• شنوایی‌سنجی: این آزمایش برای بررسی سطح شنوایی بیمار انجام می‌شود و می‌تواند تأثیر پارگی پرده گوش بر شنوایی را نشان دهد.

درمان پارگی پرده گوش

درمان پارگی پرده گوش بستگی به اندازه و علت پارگی دارد و می‌تواند شامل روش‌های زیر باشد:

• مراقبت‌های خانگی: در موارد خفیف، پرده گوش ممکن است به‌طور طبیعی بهبود یابد. توصیه به خودداری از وارد کردن آب و اشیاء خارجی به گوش در این مدت ضروری است.
• مصرف دارو: در صورت وجود عفونت، پزشک ممکن است آنتی‌بیوتیک تجویز کند تا از بروز عفونت‌های ثانویه جلوگیری شود.
• پچ پرده گوش (تیمپانوپلاستی موقتی): در مواردی که پارگی به‌طور طبیعی بهبود نمی‌یابد، پزشک ممکن است از پچ یا وصله مخصوص برای کمک به بهبود پرده گوش استفاده کند.
• تیمپانوپلاستی: این روش جراحی برای ترمیم پرده گوش استفاده می‌شود و بیشتر در موارد پارگی بزرگ یا عدم بهبود طبیعی انجام می‌شود.

مراقبت‌های بعد از پارگی پرده گوش

• اجتناب از شنا و ورود آب به گوش: به‌ویژه در هفته‌های اول بعد از پارگی یا عمل جراحی، باید از تماس آب با گوش جلوگیری شود.
• پرهیز از وارد کردن اشیاء خارجی به گوش: حتی برای تمیز کردن گوش نیز نباید از گوش‌پاک‌کن استفاده شود.
• دوری از محیط‌های پر سر و صدا: قرار گرفتن در محیط‌های پر سر و صدا می‌تواند آسیب بیشتری به پرده گوش وارد کند.
• پیگیری وضعیت شنوایی: بهتر است شنوایی بیمار در طول دوره بهبودی تحت نظر باشد و در صورت مشاهده کاهش شنوایی یا وزوز مداوم به پزشک مراجعه شود.

پیشگیری از پارگی پرده گوش

برای جلوگیری از بروز پارگی پرده گوش می‌توان اقدامات زیر را انجام داد:

• استفاده از محافظ گوش در محیط‌های پر سر و صدا: این کار از آسیب به پرده گوش در اثر صداهای بلند جلوگیری می‌کند.
• اجتناب از وارد کردن اشیاء خارجی به گوش: استفاده از گوش‌پاک‌کن یا اشیاء نوک‌تیز برای تمیز کردن گوش توصیه نمی‌شود.
• مراقبت در سفرهای هوایی: جویدن آدامس یا مکیدن آب‌نبات هنگام تغییرات ارتفاع می‌تواند به کاهش فشار در گوش کمک کند.
• پیشگیری و درمان عفونت‌های تنفسی: درمان به‌موقع سرماخوردگی و سایر عفونت‌های تنفسی می‌تواند از بروز عفونت‌های گوش میانی و پارگی پرده گوش جلوگیری کند.

نتیجه‌گیری

پارگی پرده گوش می‌تواند به دلایل مختلف رخ دهد و عوارضی همچون کاهش شنوایی، عفونت‌های مکرر و سرگیجه را به‌دنبال داشته باشد. تشخیص به‌موقع و درمان مناسب از اهمیت زیادی برخوردار است و می‌تواند از بروز عوارض طولانی‌مدت جلوگیری کند. با رعایت توصیه‌های مراقبتی و پرهیز از ورود آب و اشیاء خارجی به گوش، پرده گوش اغلب به‌طور طبیعی بهبود می‌یابد. در موارد پیچیده‌تر، مداخلات جراحی ممکن است ضروری باشد تا کیفیت شنوایی و سلامت گوش حفظ شود.