عفونت گوش: سوالات متداول

عفونت‌های گوش می‌توانند در سه منطقه اصلی گوش ایجاد شوند: گوش خارجی، گوش میانی و گوش داخلی. هر یک از این مناطق می‌تواند به علت عفونت‌های مختلفی تحت تأثیر قرار گیرد. در ادامه، به برخی از انواع عفونت‌های گوش، علائم، عوارض و راه های پیشگیری آن‌ها اشاره می‌کنم:

انواع عفونت گوش

• عفونت گوش خارجی (Otitis Externa)

علت اصلی عفونت گوش خارجی، معمولاً باکتری‌ها یا قارچ‌ها است.

علائم شامل: درد، قرمزی، تورم، حساسیت و خارش در گوش خارجی، ترشحات و احساس تماس با گوش است.

• عفونت گوش میانی (Otitis Media)

این نوع عفونت معمولاً به عنوان عفونت گوش میانی شناخته می‌شود که می‌تواند ناشی از عفونت باکتری، ویروس یا پارگی پرده گوش باشد.

علائم شامل: درد گوش، کاهش شنوایی، احساس فشار در گوش، ترشحات از گوش و تب است. در برخی موارد، عفونت گوش میانی می‌تواند باعث تجمع مایعات در پشت پرده گوش شود که به عنوان التهاب گوش میانی مزمن شناخته می‌شود.

• عفونت گوش داخلی (Otitis Interna)

این نوع عفونت به عنوان التهاب داخلی گوش شناخته می‌شود. عفونت گوش داخلی معمولاً ناشی از عفونت باکتری یا ویروس است. عفونت گوش داخلی می تواند باعث التهاب قسمت های خاصی از گوش داخلی شود. این عفونت ها می توانند شنوایی و تعادل فرد را تحت تاثیر قرار دهند. آنها اغلب زمانی اتفاق می‌افتند که فرد مبتلا به سرماخوردگی یا آنفولانزا باشد یا عفونت گوش میانی به گوش داخلی سرایت کند.

عفونت گوش داخلی می تواند باعث التهاب ساختار گوش داخلی شود که می تواند منجر به تعدادی از علائم شود. اینها عبارتند از تهوع، سرگیجه، احساس عدم تعادل و اختلالات شنوایی.

علائم شامل: سرگیجه، تعادل نامناسب، کم شنوایی و  تب است.

• عفونت ناشی از سرماخوردگی گوش (Cold-related Ear Infections)

در طی عفونت‌های تنفسی مانند سرماخوردگی و آنفولانزا، عفونت ممکن است از دستگاه تنفسی به گوش منتقل شود و عفونتی در گوش میانی ایجاد کند.

علائم شامل: درد گوش، سرگیجه، تب، احساس پرشدن گوش و کاهش شنوایی موقت است.

• عفونت گوش شناگر (Swimmer’s Ear)

این نوع عفونت معمولاً به عنوان “عفونت شناگری” شناخته می‌شود و در اثر تماس با آب آلوده مانند آب استخر یا آب دریا رخ می‌دهد. آب و رطوبت در گوش باعث رشد باکتری یا قارچ می‌شود. علائم شامل: درد شدید در گوش، تورم، احساس پر شدن، قرمزی و ترشحات از گوش است.

آیا عفونت گوش ممکن است باعث کم شنوایی شود؟

بله، عفونت گوش می‌تواند باعث کم شنوایی یا اختلال در شنوایی شود. عفونت در بخش‌های مختلف گوش مانند گوش میانی، گوش خارجی و حتی گوش داخلی می‌تواند باعث ایجاد مشکلات در عملکرد سیستم شنوایی شود. این مشکلات ممکن است به صورت موقت یا دائمی باشند و شدت آن‌ها بستگی به نوع و شدت عفونت دارد.

در عفونت گوش میانی، که بیشتر در کودکان رخ می‌دهد، التهاب و تورم در بخش گوش میانی وجود دارد که می‌تواند منجر به کم شنوایی موقتی شود. این نوع کم شنوایی ممکن است در طی عفونت و تا زمان بهبود آن ادامه یابد و با درمان عفونت کاهش یابد.

در عفونت گوش خارجی، که معمولاً در نتیجه آلودگی باکتری یا قارچ در پرده گوش رخ می‌دهد، ترشحات و تورم می‌توانند به گوش اجازه ندهند به طور صحیح کار کند و باعث کم شنوایی موقتی شود.

به طور کلی، اگر علائمی از عفونت گوش مانند درد، تورم، ترشحات، کاهش شنوایی یا سرگیجه تجربه می‌کنید، بهتر است به شنوایی شناس و پزشک مراجعه کنید تا تشخیص دقیق صورت گیرد و درمان مناسب را انجام دهید.

عفونت گوش کودکان

عفونت گوش، التهاب گوش میانی است که معمولاً توسط باکتری ایجاد می‌شود و زمانی رخ می‌دهد که مایع در پشت پرده گوش جمع شود. هر کسی ممکن است به عفونت گوش مبتلا شود، اما کودکان بیشتر از بزرگسالان به آن مبتلا می شوند. از هر شش کودک، پنج کودک تا سومین سالگرد تولد حداقل یک عفونت گوش میانی را خواهند داشت. در واقع عفونت گوش، شایع ترین دلیلی است که والدین فرزند خود را نزد پزشک می برند. نام علمی عفونت گوش اوتیت میانی  (otitis media)  است.

علائم عفونت گوش میانی کودکان چیست؟

سه نوع اصلی عفونت گوش وجود دارد. هر کدام ترکیب متفاوتی از علائم دارند.

عفونت گوش میانی کودکان

اوتیت میانی حاد (AOM)

شایع ترین عفونت گوش است. قسمت هایی از گوش میانی عفونی و متورم شده و مایع در پشت پرده گوش تجمع می کند. این باعث درد در گوش می شود که معمولاً گوش درد نامیده می شود. ممکن است فرزند شما تب نیز داشته باشد.

اوتیت میانی همراه با افیوژن (OME)

گاهی اوقات پس از اتمام دوره عفونت گوش و تجمع مایع در پشت پرده گوش رخ می دهد. کودک مبتلا به OME ممکن است هیچ علامتی نداشته باشد، اما با تست تمپانومتری و شنوایی سنجی مشخص می شود.

اوتیت میانی مزمن همراه با افیوژن (COME)

زمانی اتفاق می‌افتد که مایع برای مدت طولانی در گوش میانی باقی بماند یا بارها و بارها عود کند، حتی اگر عفونتی وجود نداشته باشد.

این نوع از عفونت گوش مبارزه با عفونت های جدید را برای کودکان دشوارتر می کند و همچنین می تواند بر شنوایی آنها تأثیر بگذارد.

چگونه می توانم تشخیص دهم که فرزندم عفونت گوش دارد؟

بیشتر عفونت های گوش قبل از اینکه بچه ها یاد بگیرند چگونه صحبت کنند اتفاق می افتد. اگر کودک شما به اندازه کافی بزرگ نیست که بگوید “گوش من درد می کند”، در اینجا باید به چند نکته توجه کنید:

1. کشیدن یا کشیدن گوش(ها)
2. هیاهو و گریه
3. مشکل خواب
4. تب (به ویژه در نوزادان و کودکان کوچکتر)
5. تخلیه مایع از گوش
6. دست و پا چلفتی یا مشکلات تعادل
7. مشکل در شنیدن یا پاسخ به صداهای آرام

علت عفونت گوش کودکان چیست؟

عفونت گوش معمولاً توسط باکتری ایجاد می شود و اغلب پس از گلودرد، سرماخوردگی یا سایر عفونت های دستگاه تنفسی فوقانی کودک شروع می شود. اگر عفونت تنفسی فوقانی باکتریایی باشد، همین باکتری ها ممکن است به گوش میانی سرایت کنند. اگر عفونت دستگاه تنفسی فوقانی توسط ویروسی مانند سرماخوردگی ایجاد شود، باکتری ممکن است به محیط دوستدار میکروب کشیده شود و به عنوان یک عفونت ثانویه به گوش میانی منتقل شود. به دلیل عفونت، مایع در پشت پرده گوش جمع می شود.

چرا کودکان بیشتر از بزرگسالان به عفونت گوش مبتلا می شوند؟

دلایل مختلفی وجود دارد که چرا کودکان بیشتر از بزرگسالان به عفونت گوش مبتلا می شوند.

شیپوراستاش

شیپور استاش در کودکان کوچکتر و مسطح تر از بزرگسالان است. این امر خروج مایع از گوش را حتی در شرایط عادی دشوار می کند. اگر شیپورهای استاش به دلیل سرماخوردگی یا سایر بیماری های تنفسی متورم یا با مخاط مسدود شده باشند، ممکن است مایع نتواند تخلیه شود.

سیستم ایمنی کودک به اندازه سیستم ایمنی بزرگسالان کارآمد نیست زیرا هنوز در حال رشد است. این امر مبارزه با عفونت ها را برای کودکان دشوارتر می کند.

به عنوان بخشی از سیستم ایمنی، آدنوئیدها (لوزه سوم) به باکتری هایی که از بینی و دهان عبور می کنند پاسخ می دهند. گاهی اوقات باکتری ها در آدنوئیدها به دام می افتند و باعث عفونت مزمن می شوند که می تواند به لوله های استاش و گوش میانی منتقل شود.

علائم عفونت گوش میانی چیست؟

عفونت گوش میانی یک وضعیت التهابی است که معمولاً به دنبال عفونتی در قسمت‌های بینی و گلو مانند سرماخوردگی یا التهاب گلویی رخ می‌دهد. عفونت گوش میانی ممکن است در هر سنی اتفاق بیفتد، اما بیشتر در کودکان رخ می‌دهد.

علائم عفونت گوش میانی می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

درد گوش: یکی از علائم شایع عفونت گوش میانی در کودکان و بزرگسالان، درد گوش است. این درد معمولاً به طور محسوسی بدتر می‌شود و ممکن است شدیدتر باشد هنگام فشار به گوش یا خوابیدن روی آن.

سرگیجه: عفونت گوش میانی می‌تواند منجر به ایجاد تغییرات در تعادل در گوش داخلی شود که منجر به احساس سرگیجه می‌شود.

افزایش دمای بدن: در برخی از موارد، عفونت گوش میانی ممکن است با افزایش دمای بدن همراه باشد. تب و علائم تبخال عموماً به همراه درد گوش و سایر علائم عفونت گوش میانی دیده می‌شوند.

کاهش شنوایی: برخی از افراد ممکن است در طول عفونت گوش میانی تغییر در شنوایی خود را تجربه کنند. این ممکن است به دلیل انسداد درونی گوش یا اثرات التهابی بر روی ساختارهای گوش باشد.

ترشح از گوش: در برخی از موارد، مایع زرد یا سبز رنگ از گوش خارج می‌شود. این مایع ممکن است نشانگر عفونت باشد . اگر مایعی که از گوش خارج می‌شود، ترشحاتی با بوی نامطبوع داشته باشد و همراه با درد و تب باشد، ممکن است نشانه‌ای از عفونت باکتریایی در گوش میانی باشد.

تورم و قرمزی: عفونت گوش میانی ممکن است با تورم و قرمزی در گوش همراه باشد. این تورم معمولاً به علت واکنش التهابی درونی و عرضه خون به منطقه تحت تأثیر قرار گرفته رخ می‌دهد.

علائم عمومی: علاوه بر علائم مرتبط مستقیماً با گوش، ممکن است علائم عمومی دیگر نیز در افرادی با عفونت گوش میانی مشاهده شود، از جمله خستگی، افزایش ضربان قلب، افزایش تعداد تنفس و عدم راحتی در کل بدن.

در صورت تجربه هر یک از این علائم، بهتر است به ادیولوژیست و پزشک مراجعه کنید تا تشخیص صحیح و درمان مناسب انجام شود. این امر مخصوصاً در مورد کودکان بسیار مهم است، زیرا عفونت گوش میانی در صورت عدم درمان ممکن است به مشکلات بیشتری مانند تأخیر در گفتار و یا اثرات بر شنوایی منجر شود.

چه نوع عفونت های گوش باعث سرگیجه می شود؟

دو نوع اصلی عفونت گوش داخلی، لابیرنتیت و نوریت دهلیزی هستند. هر دوی این عفونت‌های گوش داخلی می‌توانند علائم متعددی از جمله سرگیجه و حالت تهوع ایجاد کنند. فرد مبتلا به لابیرنتیت ممکن است مشکلات شنوایی را نیز تجربه کند.

لابیرنتیت

لابیرنتیت یک عفونت ویروسی یا باکتریایی است که باعث التهاب لابیرنت می شود. این التهاب می تواند در انتقال اطلاعات حسی از گوش داخلی به مغز اختلال ایجاد کند و این اختلال می تواند برخی از علائم لابیرنتیت را ایجاد کند.

عفونت های ویروسی شایع ترین علت لابیرنتیت هستند. لابیرنتیت ویروسی در بزرگسالان 30 تا 60 ساله شایع است. همچنین در زنان دو برابر مردان شایع است.

لابیرنتیت اغلب به دنبال بیماری های شایع تری مانند سرماخوردگی یا آنفولانزا ایجاد می شود. در برخی موارد، عفونت باکتریایی می تواند باعث لابیرنتیت شود.

نوریت دهلیزی

نوریت دهلیزی یک عفونت عصب دهلیزی است. این عصب در گوش داخلی قرار دارد و با ارسال سیگنال هایی از گوش داخلی به مغز در تشخیص تعادل نقش دارد.

نوریت دهلیزی باعث التهاب این عصب می شود که می تواند علائمی مانند سرگیجه و حالت تهوع را ایجاد کند.

این عفونت اغلب در کنار یک عفونت ویروسی ایجاد می شود. بر اساس یک مقاله قدیمی از سال 2009، فعال شدن مجدد ویروس هرپس سیمپلکس یکی از دلایل احتمالی نوریت دهلیزی است.

پزشکان نوریت دهلیزی را یک بیماری خوش خیم می دانند که قبل از اینکه بدون درمان از بین برود، برای مدت کوتاهی باقی می ماند. همچنین می تواند یک عواقب باشد، که وضعیتی است که در نتیجه یک بیماری یا آسیب قبلی ایجاد می شود.

علائم عفونت گوش داخلی

انواع مختلف عفونت گوش داخلی اغلب علائم مشابهی دارند. تفاوت اصلی بین علائم این است که کاهش شنوایی با لابیرنتیت اتفاق می افتد اما با نوریت دهلیزی اتفاق نمی افتد. در بخش های زیر درباره علائم بیشتر بدانید.

علائم لابیرنتیت

علائم لابیرنتیت می تواند به طور ناگهانی و بدون هشدار ظاهر شود. علائم شایع لابیرنتیت عبارتند از:

1. سرگیجه
2. حالت تهوع
3. استفراغ
4. وزوز گوش

کم شنوایی یا اختلال شنوایی

این علائم ممکن است چند روز طول بکشد و کاملاً شدید باشد. آنها اغلب پس از 1-2 هفته خود به خود ناپدید می شوند. با این حال، اگر مشکل برای مدت طولانی‌تری ادامه یابد، ممکن است فرد برای علائم خود نیاز به درمان داشته باشد.

علائم نوریت دهلیزی

فردی که مبتلا به نوریت دهلیزی است ممکن است برخی از علائم زیر را تجربه کند:

1. سرگیجه
2. حالت تهوع
3. استفراغ
4. مشکلات تعادل

علائم نوریت دهلیزی اغلب در عرض چند ساعت ایجاد می شود و در 1 تا 2 روز اول به اوج خود می رسد. آنها اغلب ثابت هستند و با حرکات سر بدتر می شوند.

این حالت معمولا چند روز طول می کشد. پس از این دوره، علائم اغلب بدون نیاز به مداخله ناپدید می شوند. با این حال، در برخی موارد نادر، ممکن است هفته ها یا ماه ها طول بکشد تا علائم به طور کامل ناپدید شوند.

عفونت گوش داخلی در کودکان

عفونت گوش داخلی در بین افراد 30 تا 60 ساله شایع تر است. در مقایسه با عفونت گوش میانی در کودکان بسیار کمتر دیده می شود.

کودکان ممکن است در نتیجه مننژیت باکتریایی دچار عفونت گوش داخلی شوند. حدود 20 درصد از کودکان مبتلا به مننژیت باکتریایی دارای مشکلات شنوایی یا مشکلات تعادل و سرگیجه هستند.

برای کودکانی که مبتلا به لابیرنتیت باکتریایی شدند حتما تست شنوایی سنجی انجام می شود و اگر دچار کم شنوایی شده باشند راهکار های درمانی توصیه می گردد.

در صورت وجود کم شنوایی عمیق، کاشت حلزون بهترین گزینه درمانی می باشد.

دلایل متعددی وجود دارد که ممکن است فردی کاندید مناسبی برای کاشت حلزون باشد یا نباشد. زمان بندی نیز نقش مهمی دارد. از آنجایی که labyrinthitis ossificans می تواند بلافاصله پس از مننژیت شروع شود و در طول زمان بدتر شود، اجرای زود هنگام بهترین روش برای جلوگیری از عوارض بیشتر است.

تست های تشخیصی عفونت گوش

اتوسکوپی: اولین مرحله که شما نزد پزشک یا شنوایی شناس مراجعه می کنید، اتوسکوپی گوش است که مجرای گوش خارجی، پرده گوش و … دیده شود.

تمپانومتری: این تست به منزله تعیین فشار گوش میانی و پشت پرده گوش، سلامت پرده گوش وضعیت استخوانچه ها و میزان عفونت گوش انجام می شود.

ادیومتری: بعد از انجام تمپانومتری برای بررسی شنوایی شما، تست ادیومتری انجام می شود. در این آزمون شنوایی از طریق راه هوایی و استخوانی سنجیده می شود در نتیجه اگر عفونت گوش روی شنوایی شما تاثیر گذاشته باشد، مشخص می گردد.

Ct scan / MRI: بنابر تشخیص پزشک شما، ممکن است به تصویربرداری هم نیاز داشته باشید.

پیشگیری از عفونت گوش

حفظ بهداشت شخصی: دست‌های خود را به طور منظم با آب و صابون بشویید و قبل از لمس گوش، دست‌هایتان را بشویید. استفاده از اشیای شخصی دیگری مانند سمعک‌ها، گوشواره‌ها و ابزارهای گوش که تماس مستقیم با گوش دارند، خودداری کنید یا قبل از استفاده آن‌ها را به دقت تمیز کنید.

محافظت در مقابل آب: از ورود آب به گوش‌های خود در شرایطی مانند شنا، آب استخر یا حمام عمومی جلوگیری کنید. قبل از شنا یا استحمام، از قالب های ضدآب استفاده نمایید.

رعایت بهداشت در استفاده از سمعک‌ها: اگر از سمعک استفاده می‌کنید، رعایت کنترل و تمیز کردن منظم سمعک‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است. برای نظافت سمعک‌ها، از محلول‌های ضدعفونی کننده مخصوص استفاده کنید و همیشه دستورالعمل‌های تمیز کردن سمعک را از ادیولوژیست خود دنبال کنید.

اجتناب از مواد شیمیایی‌ها و آلرژن‌ها: از تماس با مواد شیمیایی قوی مانند اسپری‌ها، لاک‌ها، دود سیگار و غیره به گوش‌ خود اجتناب کنید. همچنین، در صورت داشتن حساسیت به آلرژن‌ها مانند گرده گیاهان، حیوانات خانگی یا غبار، از روش‌های محافظتی مانند استفاده از ماسک بهره ببرید.

اجتناب از تراشیدن یا خراشیدن گوش: تراشیدن یا خراشیدن داخل گوش باعث آسیب به پوست و عفونت می‌شود. از این فعالیت‌ها خودداری کنید و اگر نیاز به تمیز کردن گوش دارید، با دستمال یا حوله نرم ابتدای گوش را تمیز کنید. در صورت نیاز از سشوار نیمه گرم با فاصله جهت خشک کردن گوش استفاده کنید. در صورت داشتن جرم زیاد با دستورالعمل پزشک برای ساکشن گوش اقدام نمایید.

رعایت بهداشت عمومی: رعایت بهداشت عمومی، از جمله شستشوی منظم دست‌ها، استفاده از ماسک در محیط‌های پر جمعیت و پاک نگه داشتن محیط اطراف، میزان ریسک عفونت گوش را کاهش می‌دهد.

مراقبت از سیستم ایمنی: به تقویت سیستم ایمنی خود توجه کنید، زیرا سیستم ایمنی قوی‌تر می‌تواند در مقابل عفونت‌ها مقاومت کند. سرعت بهبود و جلوگیری از عفونت‌ها نیز بهبود می‌یابد.

مهم است به یاد داشته باشید که این توصیه‌ها در حفظ بهداشت گوش کمک می‌کنند، اما هیچ‌کدام از این روش‌ها 100٪ تضمینی برای جلوگیری از عفونت نیستند. در صورتی که علائم عفونت گوش داشته باشید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا تشخیص و درمان مناسب را بگیرید.

نقش قالب ضدآب در پیشگیری از عفونت گوش

قالب ضد آب

استفاده از قالب‌های ضدآب به منظور جلوگیری از ورود آب به گوش‌ها در شرایطی مانند شنا، استحمام، و ورزش‌های آبی معمولاً مفید است. این قالب‌ها معمولاً از مواد ضدآب تولید می‌شوند و به طور محکم بر روی گوش قرار می‌گیرند تا جلوی ورود آب به گوش را بگیرند.

مزایای استفاده از قالب‌های ضدآب شامل موارد زیر می‌شود:

جلوگیری از عفونت: استفاده از قالب‌های ضدآب می‌تواند از ورود آب و رطوبت به گوش جلوگیری کند و احتمال ابتلا به التهابات گوش را کاهش دهد، به خصوص در مواردی که ممکن است آب آلوده و باکتری‌ها یا قارچ‌ها در آن باشد.

حفاظت در برابر شنوایی موقت: ورود آب به گوش می‌تواند منجر به کاهش موقت شنوایی شود. با استفاده از قالب ضدآب، می‌توانید از تماس آب با داخل گوش جلوگیری کنید و شنوایی خود را حفظ کنید.

راحتی و قابلیت استفاده: برخی از قالب‌های ضدآب طراحی شده‌اند تا راحتی و قابلیت استفاده بیشتری را به کاربران بدهند. آن‌ها اندازه و شکل مناسب گوش شما را دارند تا به طور دقیق بر روی گوش قرار گیرند و در عین حال راحتی لازم را به کاربران بدهند.

در کلینیک شنوایی سنجی و سمعک کیمیا می توانید انواع قالب های ضد آب را سفارش دهید.