عفونت مزمن گوش میانی (تشخیص و درمان)
عفونت مزمن گوش میانی (chronic otitis media) گوش به سه بخش تقسیم می شود: گوش خارجی میانی داخلی هر بخش دارای عملكرد مهمی در روند شنوایی است.امواج صوتی از مجرای گوش خارجی عبور می كند و پرده گوش را كه حد فاصل گوش خارجی و میانی است به ارتعاش در می آورد. سه استخوانچه در گوش میانی (چكشی، سندانی و ركابی) نقش انتقال دهنده را جهت انتقال ارتعاش ناشی از امواج صوتی به مایعات گوش داخلی ایفا می كنند. لرزش این مایعات پایانه های فیبرهای عصبی را تحریك می كند. سپس عصب شنوائی ایمپالس های صوتی را به مغز، جایی …
عفونت مزمن گوش میانی (chronic otitis media)
گوش به سه بخش تقسیم می شود:
- گوش خارجی
- میانی
- داخلی
هر بخش دارای عملكرد مهمی در روند شنوایی است.امواج صوتی از مجرای گوش خارجی عبور می كند و پرده گوش را كه حد فاصل گوش خارجی و میانی است به ارتعاش در می آورد.
سه استخوانچه در گوش میانی (چكشی، سندانی و ركابی) نقش انتقال دهنده را جهت انتقال ارتعاش ناشی از امواج صوتی به مایعات گوش داخلی ایفا می كنند. لرزش این مایعات پایانه های فیبرهای عصبی را تحریك می كند. سپس عصب شنوائی ایمپالس های صوتی را به مغز، جایی كه به صداهای قابل فهم تفسیر می شوند انتقال می دهد.
انواع آسیب شنوائی
گوش خارجی و میانی صوت را انتقال می هند. گوش داخلی آن را دریافت می كند. اگر چنانچه آسیبی در گوش خارجی یا میانی وجود داشته باشد، افت شنوائی انتقالی رخ می دهد. اگر مشكلی در گوش داخلی به وجود بیاید، افت شنوائی عصبی یا حسی عصبی ایجاد می شود. چنانچه مشكل هم در گوش داخلی و هم در گوش میانی ایجاد شود، تركیبی از آسیب انتقالی و حسی عصبی را باعث می شود.
بیمار گوش میانی
هر بیماری كه پرده گوش یا استخوانچه های گوش را تحت تاثیر قرار دهد، ممكن است منجر به افت شنوائی انتقالی در نتیجه اختلال در انتقال صوت به گوش داخلی گردد. برخی از آسیب های شنوائی ممكن است ناشی از پارگی در پرده گوش، از هم گسیختگی جزئی یا كلی یكی یا هر سه استوانچه گوش، زخم شدن بافت اطراف استخوانچه ها یا پرده گوش باشد.
زمانی كه عفونت حاد در گوش میانی رخ می دهد پرده گوش ممكن است پاره شود. این پارگی معمولاً بهبود می یابد. اگر این بهبودی به خوبی صورت نگیرد، افت شنوائی انتقالی رخ می دهد كه اغلب با صدای در سر و نیز ترشح مداوم یا متناوب همراه است.
مراقبت از گوش
زمانی كه پارگی پرده گوش وجود دارد، نباید اجازه داد كه آب وارد مجرای گوش شود. زمان دوش گرفتن یا حمام كردن می توان پنبه ای را كه آغشته به وازلین شده است، در مجرای گوش جای داد تا از ورود آب به مجرای گوش جلوگیری شود. هنگام شنا كردن، می توان از پنبه آغشته به وازلین یا گوشیهای مخصوص شنا استفاده كرد. در مواردی كه ترشح گوش دیده می شود، گوش باید با گوش پاك كن های كوچك تمیز نگه داشته شود. تجویز دارو نیز باید در مواردی كه ترشح وجود دارد صورت بگیرد. پنبه ای كه در كانال گوش جای داده شده برای خشك كردن ترشح گوش است، اما نباید باعث مسدود شدن مجرای گوش برای مدت طولانی شود.
تست تشخیصی
بعضی اوقات، پیش از جراحی، ضروری است نوع دقیق و نیز وسعت بیماری مشخص شود. این تست ها برای دخالت موثرتر جهت درمان جراحی یا درمان داروی می باشد. در بعضی موارد سی تی اسكن (با دقت بالا) گوش به جراح اطلاعات بسیار مفیدی ارائه می دهد.
درمان داروئی
درمان داروئی، ترشح متناوب گوش را قطع می كند. درمان شامل تمیزكردن گوش و هم زمان تجویز آنتی بیوتیك موضعی به صورت قطره در گوش است. آنتی بیوتیک خوراكی نیز ممكن است مفید باشد. استفاده از آنتی بیوتیك های داخل وریدی نیز گاهی اوقات توصیه می شود.
درمان جراحی
مدتها درمان جراحی در اوتیت مزمن میانی به منظور كنترل عفونت و جلوگیری از عوارض جدی به كار می رفت. در سالهای اخیر پیشرفت تكنیكهای جراحی، بازسازی مكانیسم شنوائی آسیب دیده را در بسیاری موارد ممكن ساخته است. پیوند نسج برای جایگزینی یا ترمیم پرده صماخ معمول شده است. یك استخوانچه گوش آسیب دیده ممكن است با كاشت پروتز جایگزین شود. بهبود شنوائی به ندرت فوری به دست می آید و معمولاً نتیجه جراحی در عرض سه ماه آشكار می شود.
میرنگو پلاستی
در بسیاری از موارد عفونت برطرف می شود و ساختار گوش میانی به صورت كامل بهبود می یابد. در بعضی موارد، پرده گوش بهبود نمی یابد و پارگی دائمی در پرده گوش باقی می ماند. میرنگوپلاستی عملی است كه هدف از انجام آن، اصلاح پارگی پرده گوش در زمانی است كه عفونت گوش میانی یا آسیب استخوانچه ای دیده نمی شود. در این روش پارگی پرده گوش بسته می شود و شنوائی در بسیاری ازموارد بهبود پیدا می کند. جراحی معمولاً با برش پشت مجرای گوش و زیر بیهوشی كامل انجام می شود. معمولاً از لایه فیبری ماهیچه بالای گوش حهت اصلاح نقص پرده صماخ استفاده می شود. بیماردر روز عمل جراحی می تواند مرخص و در عرض یك هفته تا ده روز به سر كار خود برگردد. بهبودی در بسیاری موارد در عرض سه تا چهار هفته كامل می شود. در طی این مدت بهبودی شنوائی نیز قابل توجه است.
تمپا نوپلاستی
عفونت گوش ممكن است باعث پارگی پرده گوش شود، همچنین ممكن است به استخوانچه هایی كه صدا را از پرده گوش به گوش داخلی و نیز عصب شنوائی انتقال می دهد آسیب برساند. تمپانوپلاستی عملی است كه جهت اصلاح مكانیسم انتقال صوت و همراه آن پارگی پرده گوش انجام می شود. این روش پارگی پرده گوش را می بندد و در بسیاری از موارد باعث بهبود شنوائی می شود. جراحی با برش پشت گوش و زیر بیهوشی كامل انجام می شود. پارگی نیز با كمك لایه فیبری ماهیچه بالای گوش ترمیم می شود. انتقال صوت به گوش داخلی نیز با جایگزینی استخوانچه های آسیب دیده اصلاح می شود. در بعضی موارد، اصلاح مكانیسم انتقال صوت و ترمیم پرده گوش به صورت هم زمان امكان پذیر نیست. در این موارد ابتدا پرده گوش ترمیم می شود و چندین ماه بعد مكانیسم انتقال صوت نیز بازسازی می شود. بیمار در عرض یك هفته تا ده روز می تواند به سر كار خود بر گردد. بهبودی معمولاً طی 2 تا 4 هفته كامل می شود و شنوائی ممكن است طی این مدت تا حدی برگردد، اما بهبودی كامل شنیداری در طول مدت 3 ماه حاصل می شود.
تیمپانوپلاستی با ماستوئیدکتومی
هدف از این عمل جراحی، حذف ترشحات از حفره ماستوئید و نیز تلاش برای بهبود شنوائی است. این عمل زیر بیهوشی كامل و ازیك شكاف در پشت گوش انجام می شود. در صورت امكان مكانیسم شنوائی با استفاده از كاشت پروتز اصلاح می شود. بیمار نیز ممكن است بعد از یك هفته به سر كار خود بازگردد. بهبودی شنوائی تا چند ماه قابل توجه نیست.
جراحی ماستوئید به همراه پایین بردن مجرا
هدف از این عمل جراحی از بین بردن عفونت است. این عمل معمولاً برای آن دسته از بیماران كه عفونت های دائمی گوش دارند انجام می شود. بعضی اوقات ممكن است این عمل برای بیمارانی كه كاندید تمپانوپلاستی هستند ضروری باشد كه در زمان عمل جراحی تعیین می شود. این عمل جراحی در زیر بیهوشی كامل انجام می شود. بیمار معمولاً در عرض یك هفته به سر كار خود بر می گردد. برگشت شنوائی به حالت طبیعی نادر است. گرچه بهبود شنوایی نیز می تواند قابل انتظار باشد. كانال گوش نیز از حالت طبیعی برزگتر است.